Skip to main content

Hoe start ik als zelfstandig gevestigde psychiater?

De vraag "Hoe start ik een praktijk als zelfstandig gevestigde psychiater?" komt regelmatig voorbij. Op deze pagina vindt u een beknopt antwoord op deze vraag aan de hand van onderstaande punten.


Checklist voor het opstarten zelfstandige praktijk psychiatrie

  • Veldnorm ZGP              
  • Psychiater                     

    Uiteraard moet u geregistreerd zijn als psychiater in Nederland. Hier gaat een lang opleidingstraject aan vooraf. Lees er meer over bij de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie

  • Praktijkruimte             

    Zoek een geschikte praktijkruimte.

  • KvK                                

    Registreer uw bedrijf bij de Kamer van Koophandel.

  • Bankrekening              

    Open een zakelijke bankrekening specifiek voor uw bedrijf. Dit zorgt voor een duidelijke scheiding tussen uw persoonlijke en zakelijke financiële transacties.

  • Vektis                            

    Sluit een overeenkomst met Vektis voor uw AGB-registratie. In het AGB-register wordt onder andere vermeld of u over een geldig kwaliteitsstatuut beschikt, wat een vereiste is om zorg te kunnen declareren.

  • Vecozo                          

    Sluit een overeenkomst met Vecozo voor het uitvoeren van de controle op verzekeringsrecht (COV-controle) en voor het indienen van declaraties. Dit is soms ook nodig als u contractvrij werkt voor het declareren van informatieverzoeken. Daarnaast kan Vecozo worden gebruikt voor het aangaan van contracten met zorgverzekeraars.

  • Kwaliteitsstatuut        

    Registreer een kwaliteitsstatuut - Het kwaliteitsstatuut regelt een groot aantal praktische zaken rondom de praktijkvoering en is daarnaast een vereiste om zorg te kunnen declareren. Via deze link vindt u alle zorgverleners met een geldig kwaliteitsstatuut.

  • Afdeling ZGP               

    Word lid van de afdeling ZGP van de NVvP. Dit lidmaatschap geeft u ook toegang tot een verplichte klachtenregeling.

  • SPMS                             

    Elke zelfstandig gevestigde medisch specialist is verplicht om zich aan te melden bij de Stichting Pensioenfonds Medisch Specialisten (SPMS).

  • EPD                                

    Kies een geschikt elektronisch patiëntendossier (EPD) voor uw praktijk. Sommige ZGP-ers geven de voorkeur aan het bijhouden van zorgtrajecten in Excel en handmatige facturatie. Dit vereist echter grondige kennis van de regels omtrent registratie en facturatie.

  • EVS                                 

    Als een elektronisch voorschrijfsysteem voor medicatie niet is geïntegreerd in uw EPD, kunt u hiervoor een apart abonnement afsluiten.

  • Boekhouding                

    Denk na over hoe u uw financiële administratie, boekhouding en aangifte inkomstenbelasting gaat regelen. De Nederlandse Zorgautoriteit heeft een Informatiekaart Bedrijfsvoering gemaakt voor zorgaanbieders. De informatiekaart is bedoeld voor kleine en startende zorgaanbieders en heeft als doel om op een bondige, simpele en duidelijke manier inzicht te geven in hoe u een ordelijke en controleerbare financiële bedrijfsvoering inricht.

  • BTW vrijstelling          

    Vraag een vrijstelling van BTW aan bij de Belastingdienst, tenzij u ook diensten verleent die met BTW belast zijn.

  • Waarneming                 

    Regel een waarnemer voor tijdens uw vakantie. Als u dit zonder financiële compensatie doet, voorkomt u dat u verplicht bent deel te nemen aan de jaarverantwoording.

  • Website                          

    Maak een website met daarop de belangrijkste informatie voor uw patiënten. Deze website is bijvoorbeeld gehost bij SmarterAsp.Net. waar u eenvoudig een domein kunt registreren en een Wordpress of Joomla site kunt hosten vanaf een server die in Nederland staat.

  • E-mail                            

    Het communiceren met patiënten via e-mail over behandelinhoudelijke zaken brengt privacyrisico's met zich mee. Gebruik daarom een beveiligde e-maildienst, zoals ProtonMail.
    ProtonMail biedt end-to-end encryptie, wat betekent dat alleen u en de ontvanger de inhoud van de e-mails kunnen lezen (als beiden gebruik maken van ProtonMail). Daarnaast maakt ProtonMail gebruik van zero-access encryptie, wat inhoudt dat in tegenstelling tot veel andere e-maildiensten ProtonMail zelf geen toegang heeft tot de berichten.
    U kunt de domeinnaam van uw website koppelen aan een ProtonMail-account. Patiënten kunnen gratis een e-mailaccount aanmaken bij ProtonMail, waardoor u in een volledig beveiligde omgeving met hen kunt communiceren.

  • Zorgbeeldportaal NZa 

    Meldt u aan bij het zorgbeeldportaal van de Nederlandse Zorgautoriteit. Hier kunt u o.a. informatie over wachttijden aanleveren.

  • Meldplicht Wtza           

    De Wet toetreding zorgaanbieders is op 1 januari 2022 in werking gegaan. Als u als ZGP wilt starten bent u verplicht dat te melden.

  • Kwaliteitszorgcyclus    

    Als ZGP-er bent u verplicht om de kwaliteitszorg vorm te geven binnen uw praktijk. Zo moet iedere medisch specialist, dus ook een psychiater - iedere vijf jaar aantoonbaar deelgenomen hebben aan 200 uur geaccrediteerde deskundigheidsbevorderende activiteiten op het terrein van de psychiatrie. Deelname kunt u bijhouden in een online dossier. Ook moet u aan kunnen tonen dat u gemiddeld ten minste 16 uur per week uw specialisme uitoefende. U voert daarnaast eenmaal per 5 jaar een evaluatie individueel functioneren medisch specialist (IFMS) uit en uw praktijk neemt deel aan een externe kwaliteitsevaluatie, die is geaccrediteerd door de NVvP. Of u aan deze eisen voldoet, wordt gecontroleerd bij de 5-jaarlijkse herregistratie als medisch specialist.

  • Declaraties                    

    Uw zorgfacturen moeten voldoen aan de Vektis-standaard GDS801. Op deze site staat ook een voorbeeld van een restitutienota.
    Soms wordt een restitutiefactuur niet vergoed. Het is dan belangrijk om te achterhalen welk informatie-element ontbreekt. Meestal kan de patiënt dit zelf navragen bij de klantenservice. Na het aanvullen van de ontbrekende informatie kan de factuur opnieuw worden ingediend. Werkt dit niet, dan hebben de meeste zorgverzekeraars een speciaal telefoonnummer voor zorgprofessionals om dit soort problemen te bespreken.
    Lijkt de factuur correct en geeft de zorgverzekeraar geen concrete uitleg over de reden van afwijzen? In dat geval is het verstandig dat de patiënt een klacht indient bij de zorgverzekeraar. Als dit geen resultaat oplevert, kan de patiënt de zaak voorleggen aan de Stichting Klachten en Geschillen Zorgverzekeraars.

Overweeg ook de volgende zaken:
  • Aansprakelijkheid        

    De beroepsaansprakelijkheidsverzekering biedt dekking tegen schade veroorzaakt door zorgverleners tijdens de uitoefening van hun (medische) beroep.

  • Rechtsbijstand              

    Een zakelijke rechtsbijstandsverzekering biedt dekking bij eventuele geschillen of klachten. Let echter op: als een klant een factuur niet betaalt, valt dit niet altijd onder de dekking van de zakelijke rechtsbijstandsverzekering. Controleer daarom goed de voorwaarden van uw polis.

  • Arbeidsongeschiktheid

    Als zelfstandig gevestigde psychiater (ZGP) is het belangrijk om na te denken over een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV). Deze verzekering biedt financiële zekerheid als u door ziekte of een ongeval tijdelijk of permanent niet kunt werken.  Als u voor arbeidsongeschiktheid verzekerd bent, neemt SPMS uw premiebetaling (aan SPMS) ten dele over in geval van een incident.

  • Zorgmail | Zorgdomein

    ZorgMail zorgt voor veilige, versleutelde communicatie tussen zorgverleners en ZorgDomein maakt digitale verwijzingen en diagnostiekverzoeken mogelijk. Beide systemen verbeteren de samenwerking en efficiëntie binnen de zorg, met volledige naleving van privacywetgeving.

  • Huisadres afschermen 

    Overweeg uw huisadres af te schermen in de basisadministratie personen. Indien uw huisadres ook uw bezoekadres is, kunt u overwegen dit ook af te schermen bij de Kamer van Koophandel.

  • Kennismakingsrondje  

    Overweeg een kennismakingsrondje te maken langs huisartsen in de buurt van uw praktijk.

  • ZGP intervisiegroep      

    Overweeg u aan te sluiten bij intervisiegroep van zelfstandig gevestigde psychiaters.

  • Contracten                     

    Overweeg of u contracten wilt sluiten met zorgverzekeraars, of dat u contractvrij wilt werken. Zorgcontractering is een complex onderwerp waarover op deze website meer geschreven is. Ook al wenst u contracten te sluiten met zorgverzekeraars, er is ondanks de enorme wachtlijst in de ggz geen garantie dat u deze krijgt, ook al voldoet u aan alle kwaliteitscriteria.

  • Aanvullend onderzoek 

    Zoek uit waar u aanvullend onderzoek (o.a. bloedafname) kunt laten uitvoeren in uw regio. In beginsel is de ZGP-er zelf verantwoordelijk voor het (laten) uitvoeren van aanvullend onderzoek, inclusief de kosten. In de praktijk wordt aanvullend onderzoek soms ook wel eens via de huisarts aangevraagd.

  • NZA nieuwsbrief           

    Overweeg om u aan te melden voor de NZa nieuwsbrief GGZ. Via deze pagina kunt u zich registreren.


De website Contractvrije Psychiater is een initiatief van Niels van Strien, werkzaam bij onder andere Praktijk Lastage in Amsterdam. Het gebruik van deze website is gratis, maar een bijdrage voor de ontwikkelings- en instandhoudingskosten wordt zeer gewaardeerd. Helpt deze informatie u bij het starten van een zelfstandig gevestigde praktijk of het verbeteren van de bedrijfsvoering, overweeg dan een donatie. Het voorgestelde bedrag in de betaallink (€ 15) kan vrij worden aangepast.